สภาพแวดล้อมและการดำเนินชีวิตบริเวณชายฝั่งบ้านท้องตมใหญ่

ที่มาและความสำคัญของโครงงาน

เนื่องจากบ้านท้องตมใหญ่ เป็นหมู่บ้านที่ทีการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมไว้ เพื่อให้เป็นประโยชน์ต่อคนในชุมชน และมีวิถีชีวิตความเป็นอยู่อย่างเรียบง่าย มีการประกอบอาชีพเสริมภายในครัวเรือน โดยทำโฮมสเตย์ จนทำให้หมู่บ้านท้องตมใหญ่เป็นที่ขึ้นชื่อในเรื่องของการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์

วัตถุประสงค์ของการศึกษา

1.เพื่อศึกษาสภาพแวดล้อมบริเวณชายฝั่งบ้านท้องตมใหญ่

2.เพื่อศึกษาการดำเนินชีวิตของชาวบ้านที่อาศัยอยู่ตามชายฝั่ง

วิธีการศึกษา

1.เดินทางไปสำรวจ ณ สถานที่จริง

2.พูดคุยกับชาวบ้านที่อาศัยอยู่ในบริเวณนั้น

3.ถ่ายภาพธรรมชาติและสิ่งที่ต้องการศึกษา

4.ฟังคำบรรยายจากวิทยากรและจดบันทึก

ผลการศึกษา

สภาพพื้นที่บริเวณชายฝั่งบ้านท้องตมใหญ่ อ.สวี จ.ชุมพร

จากสภาพพื้นที่ที่เห็นอยู่นี้ เป็นพื้นที่ที่ยังคงความอุดมสมบูรณ์ของป่าไม้ไว้ โดยชาวบ้านไม่มีการบุกรุกพื้นที่ป่าไม้ ไม่มีการตัดไม้ทำลายป่า และยังคงอนุรักษ์ป่าไม้ไว้ดังเดิม ทำให้ป่าไม้บริเวณนี้ยังคงเขียวขจี

พื้นที่ชายฝั่งทะเลบริเวณบ้านท้องตมใหญ่

จากพื้นที่บริเวณชายฝั่งทะเลบ้านท้องตมใหญ่ ยังคงสวยงามมาก ไม่พบเห็นขยะหรือสิ่งปฏิกูลอยู่ภายในน้ำ และจากภาพแมงกะพรุนที่ได้พบบริเวณทะเลบ้านท้องตมใหญ่ ก็เป็นหลักฐานแสดงให้เห็นว่าพื้นที่บริเวณชายทะเลยังคงมีความอุดมสมบูรณ์เป็นอย่างมาก

สภาพพื้นที่บริเวณที่เป็นที่อยู่อาศัยของชาวบ้าน

จากภาพจะเห็นว่าบริเวณที่เป็นที่อยู่อาศัยของชาวบ้านจะเป็นบ้านที่สร้างยื่นลงไปในทะเล จะไม่มีการตัดไม้ทำลายป่าเพื่อสร้างที่อยู่อาศัย และบ้านที่พบส่วนใหญ่จะเป็นบ้านที่สร้างด้วยไม้เป็นส่วนใหญ่

การดำเนินชีวิตของชาวบ้าน

การประกอบอาชีพประมง

การประกอบอาชีพส่วนใหญ่เป็นการประมง โดยจะใช้เรือประมงลำเล็ก จะไม่มีเรือประมงขนาดใหญ่ เพราะหากใช้เรือประมงขนาดใหญ่ก็จะทำให้สัตว์น้ำหมดไปอย่างรวดเร็ว และเรือประมงขนาดใหญ่จะทำลายธรรมชาติในทะเล

ผลผลิตจากาการออกเรือประมง  

การหาหอยนางรม

การหาหอยนางรม นอกจากจะนำมาทานภายในครอบครัวแล้ว ยังเป็นการประกอบอาชีพอย่างหนึ่งของชาวบ้านที่นี่               

การประกอบอาชีพค้าขาย

อาชีพค้าขายก็เป็นการประกอบอาชีพอีกอาชีพหนึ่งของชาวบ้านที่นี่ ในการค้าขายนั้นก็มีหลายอย่าง เช่น การขายของชำ การทำเมี่ยงคำขายอย่างป้าที่เห็นในภาพ และยังมีการขายก๋วยเตี๋ยวและอื่นๆ

การทำโฮมสเตย์

การทำโฮมสเตย์ก็ถือเป็นการประกอบอาชีพอย่างหนึ่งของชาวบ้านที่นี่ อย่างเช่น โฮมสเตย์ของบ้านลุงน้อยที่เราได้ไปพักกัน

การปลูกยางพารา

การปลูกยางพาราเป็นอีกอาชีพหนึ่งของคนที่นี่ จากภาพชาวบ้านกำลังเตรียมนำต้นยางไปปลูก และเรายังได้ทราบอีกว่าการปลูกยางพารา เขาปลูกกันตั้งแต่ต้นเล็กๆขนาดนี้

การดำเนินชีวิตของชาวบ้าน

การรับประทานอาหารของชาวบ้าน

การรับประทานอาหารของชาวบ้าน อาหารนั้นส่วนใหญ่จะเป็นปลาและปลาหมึกที่ได้มาจากการออกเรือหาปลาของชาวบ้านเอง และมีการใช้ส้มจี๊ดแทนการใช้มะนาว และที่เห็นในภาพที่เป็นเส้นเหลืองๆ ในชาม คือ “ผัดลอกอ”ที่มีการนำมะละกอมาผัดกับวุ้นเส้น ก็เป็นอาหารที่แปลกและอร่อยไปอีกแบบ ส่วนอาหารอื่น ๆ ก็มีความอร่อยในแบบของชาวใต้

การออกเรือหาปลา

ชาวบ้านทีนี่มีการออกเรือหาปลาแบบไม่ทำลายธรรมชาติ เพราะการออกเรือหาปลาของที่นี่จะไม่ใช้เรือใหญ่และไม่ใช้วิธีการระเบิดปลา แต่เป็นการใช้เรือขนาดเล็กเพื่อออกหาปลาและมีข้อบังคับในการอนุรักษ์สัตว์น้ำ คือ

1.ห้ามใช้เรืออวนรุน อวนลาก ในเขต 3000 เมตร ในพื้นที่ หมู่ 1 บ้านท้องตมใหญ่ ต.ด่านสวี อ.สวี จ.ชุมพร

2.ห้ามทิ้งขยะลงสู่ทะเล บริเวณอ่าวท้องตมใหญ่  หมู่ 1 ต.ด่านสวี อ.สวี จ.ชุมพร

3.ห้ามจับปลาโดยวิธีระเบิดปลาในท้องที่ หมู่ 1 บ้านท้องตมใหญ่ ต.ด่านสวี อ.สวี จ.ชุมพร

การปรับตัวให้เข้ากับสภาพแวดล้อม

ชาวบ้านที่นี่มีความเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมในทุก ๆ ด้าน พวกเขาไม่ทำลายสิ่งแวดล้อมรอบ ๆ ตัว แต่เลือกที่จะปรับตัวเพื่อที่จะใช้ชีวิตอยู่ร่วมกับมันแทน นี่เป็นตัวอย่างเป็นภาพของชาวบ้านที่กำลังนำปูนมาพวกไว้รอบ ๆ เสาไม้ เพื่อที่จะไม่ให้ถูกน้ำกัดเซาะ พวกเขาต้องการอยู่ร่วมกับธรรมชาติจึงต้องคิดหาวิธีเช่นนี้เพื่อที่จะได้อยู่ร่วมกับมันได้อย่างมีความสุข

การอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม

การปลูกและอนุกรักษ์ป่าชายเลน

ชาวบ้านมีการช่วยกันปลูกป่าชายเลนจนกระทั่งมีป่าชายเลนที่อุดมสมบูรณ์ให้เป็นที่อาศัยอนุบาลสัตว์น้ำหลายชนิดทั้งยังเป็นแนวเขตป้องกันการปะทะจากคลื่นของน้ำทะเล นอกจากชาวบ้านจะช่วยกันปลูกป่าชายเลนแล้วก็ยังเปิดโอกาสให้บุคคลที่สนใจเข้าไปร่วมกันทำประโยชน์ตรงส่วนนี้ด้วย ซึ่งคณะผู้จัดทำโครงงานนี้ก็ได้ไปร่วมปลูกป่าชายเลนมาด้วยเช่นกัน

นอกจากการปลูกป่าชายเลนแล้วชาวบ้านก็ยังร่วมกันอนุรักษ์ไว้ซึ่งความอุดมสมบูรณ์ของป่า มีการป้องกันไม่ให้ป่าชายเลนถูกรุกราน ด้วยการออกข้อบังคับต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง ดังนี้

1.             ห้ามบุกรุกป่าชายเลนในท้องที่ หมู่ 1 บ้านท้องตมใหญ่ ต.ด่านสวี อ.สวี จ.ชุมพร

2.             ห้ามจับปูดำที่มีขนาดต่ำกว่า 2 ขีด ในท้องที่ หมู่ 1 บ้านท้องตมใหญ่ ต.ด่านสวี อ.สวี จ.ชุมพร

การอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติอื่น ๆ

กฎระเบียบและข้อบังคับที่ออกขึ้นนั้นมีชื่อว่า

“กฏระเบียบว่าด้วยการจัดการทรัพยากรธรรมชาติบ้านท้องตมใหญ่”

กฎระเบียบนี้นอกจากจะกล่าวในเรื่องของการอนุรักษ์สุตว์น้ำและป่าชายเลนแล้วยังรวมไปถึงการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติอื่น ๆ ด้วย กฎระเบียบทั้งหมด มีดังนี้

1.ห้ามใช้เรืออวนรุน อวนลาก ในเขต 3000 เมตร ในพื้นที่ หมู่ 1 บ้านท้องตมใหญ่ ต.ด่านสวี อ.สวี จ.ชุมพร

2.ห้ามทิ้งขยะลงสู่ทะเล บริเวณอ่าวท้องตมใหญ่  หมู่ 1 ต.ด่านสวี อ.สวี จ.ชุมพร

3.ห้ามจับปลาโดยวิธีระเบิดปลาในท้องที่ หมู่ 1 บ้านท้องตมใหญ่ ต.ด่านสวี อ.สวี จ.ชุมพร

4.ห้ามบุกรุกป่าชายเลนในท้องที่ หมู่ 1 บ้านท้องตมใหญ่ ต.ด่านสวี อ.สวี จ.ชุมพร

5.ห้ามจับปูดำที่มีขนาดต่ำกว่า 2 ขีด ในท้องที่ หมู่ 1 บ้านท้องตมใหญ่ ต.ด่านสวี อ.สวี จ.ชุมพร

6.ห้ามเก็บปะการัง ปลิงทะเล ในท้องที่ หมู่ 1 บ้านท้องตมใหญ่ ต.ด่านสวี อ.สวี จ.ชุมพร

7.การตัดไม้เพื่อใช้ประโยชน์ในท้องที่ หมู่ 1 บ้านท้องตมใหญ่ ต.ด่านสวี อ.สวี จ.ชุมพร ต้องได้รับอนุญาตจากกรรมการ รสทช. บ้านท้องตมใหญ่

สรุปผลการศึกษา

                จากการศึกษาครั้งนี้พบว่าถึงแม้จะมีคนทำลายธรรมชาติมากเพียงใดแต่อย่างน้อยก็ยังมีคนกลุ่มหนึ่งในชุมชนเล็ก ๆ ได้พยายามอย่างสุดความสามารถที่จะอนุรักษ์ธรรมชาติอันสวยงามให้อยู่คู่กับประเทศไทยของเราต่อไป พวกเขาทำทุกวิถีทางที่จะใช้ชีวิตอยู่อย่างเป็นมิตรกับธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ใช้ทรัพยากรอย่างคุ้มค่า และมองเห็นคุณประโยชน์อันมหาศาลของธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมรอบตัว ทำให้พวกเขามีใจที่จะเสริมสร้าง ฟื้นฟู และอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมสืบไป

ประโยชน์ที่ได้รับ

1.ได้รู้และสัมผัสถึงบรรยากาศที่ดีของบ้านท้องตมใหญ่ไม่ว่าจะเป็น ทะเล ป่าไม้ หรือภูเขา ซึ่งอุดมสมบูรณ์และสวยงามมาก เรียกได้ว่าหาชมไมได้จากพื้นที่ในเมือง

2.ได้สัมผัสถึงการดำเนินชีวิตในแบบของชาวบ้านที่บ้านท้องตมใหญ่ ที่มีการใช้ชีวิตได้อย่างเรียบง่าย แต่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม

3.ได้รับการปลูกจิตสำนึกที่ดีที่จะอนุรักษ์และฟื้นฟูธรรมชาติให้คงอยู่สืบไป

ข้อเสนอแนะ

            การเดินทางไปศึกษาในครั้งนี้จะไม่ได้ประโยชน์อะไรเลยหากเราผ่านแล้วก็ผ่านเลยไป เราทุกคนควรจะเอาอย่างชาวบ้านของบ้านท้องตมใหญ่ ปัจจุบันนี้ธรรมชาติถกทำลายมาเป็นเวลานาน นับว่ามันมากพอแล้วกับการประพฤติตนแย่  ๆ ต่อธรรมชาติรอบตัว พวกเราทุกคนควรจะหันมาเป็นมิตรกับธรรมชาติ อาจจะไม่ต้องถึงกับไปใช้ชีวิตแบบชาวบ้านของบ้านท้องตมใหญ่ แต่อย่างน้อยถ้าเรามีโอกาสก็ควรจะร่วมกันปลูกต้นไม้หรือทำอะไรที่เป็นการตอบแทนธรรมชาติบ้าง แต่ที่สำคัญที่สุดคือ ลด ละ เลิกในการการทำลายธรรมชาติอย่างถาวร




ผู้จัดทำ
1.นางสาวจริยา    ฤทธิบัณฑิต  รหัสนิสิต  54170030
2.นางสาวพรรณธิภา    พันภักดี   รหัสนิสิต  54170253
คณะภูมิสารสนเทศศาสตร์